پیش‌بینی عجیب از بازار خودرو 1404/ 3 سناریوی که همه را غافلگیر میکند
بازار خودرو ایران در سال 1404، به نظر می‌رسد وارد مرحله‌ای متفاوت و غیرمنتظره شده است.
رکود عمیق بازار خودرو در سال ۱۴۰۴ با وجود افزایش ۱۳ درصدی نرخ ارز طی یک ماه اخیر و رشد ناچیز ۰.۶ درصدی قیمت خودرو، نشان‌دهنده قطع ارتباط سنتی میان دلار و خودرو است.
بازار خودرو ایران در سال 1404، به نظر می‌رسد وارد مرحله‌ای متفاوت و غیرمنتظره شده است. با توجه به افزایش نرخ ارز و رکود عمیق معاملات، ارتباط سنتی میان نرخ دلار و قیمت خودرو به شکلی قابل توجه تغییر کرده و بازار خودرو از حالت طبیعی خود فاصله گرفته است.
جدا شدن راه خودرو از دلار
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بازه زمانی یک‌ماهه (از هشتم مرداد تا هشتم شهریور)، نرخ دلار با رشد ۱۳.۳ درصدی مواجه شده است، در حالی که میانگین قیمت خودروهای داخلی، مونتاژی و وارداتی تنها ۰.۶ درصد افزایش را نشان داده است. این اتفاق حاکی از عدم تأثیرپذیری مستقیم بازار خودرو از نرخ ارز است.
تثبیت نرخ دلار بالای ۱۰۰ هزار تومان و رکود معاملات، نشان‌دهنده خروج سفته‌بازان از بازار و کاهش انتظار سودآوری است. این شرایط، تاثیرات زیادی بر چشم‌انداز آینده این بازار داشته و حالا نیازمند تحلیل دقیق‌تری است.
تأثیر افزایش نرخ ارز بر تولید و قیمت خودرو
با صعود نرخ ارز، طبیعتاً هزینه تولید برای خودروسازان افزایش خواهد یافت. به همین دلیل، افزایش ۱۵ درصدی قیمت خودرو که از سوی وزارت صمت اعلام شده بود، دیگر اثر خود را از دست خواهد داد. خودروسازان ناچار خواهند بود برای پوشش هزینه‌های تولید، قیمت محصولات خود را بیشتر افزایش دهند.
نقش عدم مداخله در بازار خودرو
تحلیلگران معتقدند اگر دولت از دخالت مستقیم در قیمت‌گذاری خودرو کنار بکشد، خودروسازان خواهند توانست تعادل عرضه و تقاضا را برقرار سازند. در غیر این صورت، کاهش تقاضا در بازار ادامه خواهد یافت و تنها از طریق فروش اقساطی می‌توان بخشی از تقاضا را فعال کرد.
سه سناریو پیش‌رو برای بازار خودرو
با توجه به وضعیت فعلی، سه سناریوی احتمالی برای آینده بازار خودرو می‌توان مطرح کرد:
سناریوی اول بازار خودرو دیگر واکنش سنتی به نوسانات ارزی نشان نمی‌دهد؛ به دلیل گرانی خودرو و حرکت سرمایه‌ها به سمت بازارهایی مانند طلا و سکه.
سناریوی دوم متغیر انتظارات در اقتصاد ایران نقش کلیدی دارد و بدون تغییر در سیاست خارجی، بازار خودرو بهبود نخواهد یافت.
سناریوی سوم با افزایش نرخ مواد اولیه و قطعات، تاثیر افزایش ۱۵ درصدی قیمت خودرو از بین می‌رود و خودروسازان به سمت افزایش مجدد قیمت‌ها پیش خواهند رفت.
نظر کارشناسان درباره تغییرات بازار
سهراب دل‌انگیزان، استاد اقتصاد، معتقد است که افزایش اخیر نرخ ارز بر بازار خودرو اثرگذاری محدودی خواهد داشت. او به کاهش تقاضای مصرفی و تغییر الگوی سرمایه‌گذاری اشاره کرده و معتقد است عدم تنوع خودروها در گذشته و بهبود شرایط واردات، بازار را به تغییرات قابل توجه کشانده است.
مرتضی افقه دیگر استاد دانشگاه نیز معتقد است که تا زمانی که التهاب‌های دیپلماتیک رفع نشود، ابزارهای اقتصادی نمی‌توانند به تنهایی مشکلات بازار خودرو را حل کنند.
حسن کریمی سنجری، تحلیلگر بازار خودرو، به تاثیر افزایش نرخ ارز بر مواد اولیه و تولید خودرو اشاره داشته و معتقد است که قیمت خودرو باید متناسب با شرایط فعلی افزایش یابد.
مقایسه تغییرات قیمتی در بازه زمانی یک‌ماهه
دسته خودرو درصد تغییر قیمت
خودروهای داخلی 2.2 درصد افزایش
خودروهای مونتاژی 0.8 درصد افزایش
خودروهای وارداتی 2.8 تا 3.4 درصد کاهش
با توجه به این تغییرات، مشخص است که بازار خودرو از تلاطم نرخ ارز جدا شده و عوامل دیگری بر تغییرات قیمتی تاثیرگذار بوده‌اند.
